Geometria rowerów górskich: przewodnik dla początkujących
Geometria roweru górskiego ewoluowała w ciągu ostatnich kilku dekad. Dowiedz się, w jaki sposób każdy wymiar w geometrii wpływa na jazdę na rowerze.
Geometria to serce i dusza roweru. Zrozumienie geometrii nie tylko powie ci o dopasowaniu roweru, ale także pokaże, jak on się wspina i zjeżdża, a nawet jak się prowadzi, skacze i jak pracują koła. Części przyczepione do ramy mogą zmieniać się wraz z czasem i zużyciem, ale geometria pozostanie z tobą przez cały okres eksploatacji roweru. Uzyskanie odpowiedniego dopasowania geometrii do ciała, miejsca zamieszkania i sposobu jazdy jest kluczem do długiej i szczęśliwej relacji z rowerem.
Osoba przeprowadzająca wywiad: „Czy wolałbyś jeździć na torze DH Pucharu Świata ze starą geometrią i nowoczesnym zawieszeniem, czy nowoczesną geometrią i starym zawieszeniem?”
Fabien Barel: „Wolałbym jeździć z nowoczesną geometrią, nawet bez zawieszenia...”
Krótka historia geometrii rowerów górskich
W 1976 roku, na żłobionym, skalistym terenie w hrabstwie Marin w Kalifornii, pionierzy rowerów górskich poprowadzili zmodyfikowane rowery turystyczne na szczyt, a następnie zmierzyli czas zjeżdżając w dół najszybciej, jak się dało. To był Repack, pierwszy wyścig rowerów górskich w historii. Był to nowy sport i wkrótce rozkwitła mnogość różnych projektów i układów, w miarę jak majsterkowicze, spawacze i inżynierowie zaczęli bawić się kształtami, aby stworzyć najlepszy rower górski.
W latach 90. XX wieku i na początku XXI w. rowery górskie były dzikim zachodem kolarstwa, ponieważ projektanci starali się znaleźć najlepszy sposób na połączenie kół, zawieszenia i siodełka. Do roku 2010 wszystko zaczęło się uspokajać, a wiele dzikich projektów odpadło, okazało się niewiarygodne, nieefektywne i, w niektórych przypadkach, całkowicie niebezpieczne.
Ta nowa generacja maszyn umożliwiała o wiele więcej, dzięki czemu można było jeździć szybciej przez dłuższy czas na bardziej nierównym podłożu, w górę i w dół. Niedługo zaczęto osiągać granice pierwotnego wyścigu plażowego z lat 40. XX wieku, na którym nadal luźno się opierano i stało się jasne, że będzie potrzebna unikalna geometria, aby jak najlepiej wykorzystać wszelkie możliwości.
Nowoczesna geometria rowerów górskich
Geometria roweru górskiego zmieniła się radykalnie w ciągu ostatnich dziesięciu lat, a nowoczesny rower górski bardzo różni się od starszego. Aby uwzględnić wszystkie te zmiany, karty geometrii zostały rozszerzone o informacje nie tylko o dopasowaniu roweru, ale także o preferencjach jazdy. Chociaż na pierwszy rzut oka ta ściana liczb może onieśmielać, nasz przewodnik pomoże ci rozszyfrować je w logiczny sposób.
Objaśnienie geometrii roweru górskiego:
Wierzymy, że przyjemność z jazdy będzie największa, jeśli będziesz jechać rowerem dobranym do siebie i terenu, po którym się poruszasz. Nasi projektanci, inżynierowie i kolarze testujący wkładają wiele godzin pracy w każdy rower, aby spróbować znaleźć odpowiednią równowagę geometrii, która pozwoli ci skupić się na szlaku. Różnice między liczbami mogą wydawać się niewielkie, ale wierzymy, że to właśnie tutaj leży sedno powstawania świetnych rowerów: w szczegółach.
Skąd mam wiedzieć, jakiej długości rury podsiodłowej potrzebuję?
Rura podsiodłowa jest najważniejszym parametrem dopasowania roweru. Chociaż doszło do wielu postępów w geometrii rowerów górskich, długość rury podsiodłowej pozostaje kluczowa. Po prostu: jeśli jest zbyt długa, nie zmieścisz się na rowerze, a jeśli jest zbyt krótka, nie będziesz w stanie prawidłowo pedałować.
Wszystkie nasze wykresy geometryczne pokazują zakres wysokości siodełka, w jakim może operować rama w zależności od dostarczonej sztycy, więc wystarczy tylko określić wysokość siodełka za pomocą taśmy mierniczej. Na przykład Spectral w rozmiarze M ze sztycą teleskopową 150 mm jest dla kolarzy, którzy potrzebują siodełka na wysokości od 670 do 805 mm.
Jakiej długości rury podsiodłowej potrzebuję do teleskopowej sztycy?
Najbardziej zaawansowana technologia potrzebna jest w momencie, gdy będziesz chciał później zamontować własną sztycę teleskopową. Załóżmy, że masz sztycę o skoku 150 mm, co oznacza, że musisz wziąć pod uwagę długość rury podsiodłowej, skok sztycy w pełnym wydłużeniu, wysokość kołnierza i główkę sztycy. Rury podsiodłowe są coraz krótsze, ale matematyka pozwalająca obliczyć, co będzie pasować, jest znacznie bardziej złożona.
Dlaczego reach jest ważny dla rowerzystów górskich?
Reach jest jednym z ostatnich dodatków do karty geometrii i jest jednym z najważniejszych parametrów, które powiedzą ci, jakie odczucia rower będzie zapewniać na szlaku. W przeszłości, a także współcześnie, rowerzyści jeżdżący na rowerze szosowym, korzystali z górnej rury lub efektywnych pomiarów górnej rury. Informują one o odległości rury podsiodłowej od główki ramy, co jest ważne, jeśli zamierzasz spędzać większość czasu siedząc.
Na rowerze górskim reach pomaga zrozumieć, jak będzie reagował rower, gdy wstaniesz z siodełka, ponieważ wtedy odbywa się zabawa. Reach to pozioma długość przedniej części roweru, mierzona od mufy suportu do główki ramy, która w przybliżeniu odpowiada temu, gdzie będzie twój tułów, gdy staniesz na rowerze.
Czy reach zmienia się w zależności od stylu jazdy na rowerze górskim?
Ogólnie rzecz biorąc, zobaczysz że rowery przełajowe mają krótszy reach niż rowery zjazdowe lub enduro. Dzieje się tak dlatego, że rowery przełajowe zwykle używają dłuższych mostków, więc reach jest krótszy, aby to zrekompensować. W porównaniu z lepszym do zjazdów modelem Spectral z reachem 460 mm w rozmiarze M, rozmiar M modelu Neuron ma reach 433 mm. Może to wydawać się dużą różnicą, ale Neuron w rozmiarze M jest zaprojektowany wokół mostka 60 mm, a nie 40 mm, jak w modelu Spectral, więc całkowita długość dla rowerzysty pozostanie podobna. W przypadku niektórych naszych rowerów wprowadziliśmy pomiar Reach+, aby w prosty sposób wyjaśnić łączną długość mostka i ramy.
Jak reach różni się w zależności od osoby?
Istnieje duża preferencja jeśli chodzi o reach, a wielu rowerzystów ma silne preferencje dotyczące krótszego lub dłuższego roweru. Dłuższy rower będzie bardziej stabilny, gdy jeździsz szybko, ale nie zależy ci na łatwym wchodzeniu w ciasne zakręty. Krótszy rower zostałby opisany jako lepszy do zabawy, łatwiej będzie poruszać się po technicznym terenie z niską prędkością i szaleć na szlaku, ale kompromis polega na tym, że będzie bardziej szarpać przy dużych prędkościach. Na przykład, model Strive, zwycięzca serii Enduro World Series jest o 20 mm dłuższy niż bardziej uniwersalny model Spectral, którego reach wynosi 480 mm dla rozmiaru Medium.
Nie ma dobrych ani złych odpowiedzi - jeśli mieścisz się na rowerze, najważniejsze jest pytanie, co uważasz za wygodniejsze i/lub przyjemniejsze.
Dlaczego stack jest ważny dla rowerzystów górskich?
Gdy już wiesz, jak długi ma być twój rower, kolejnym pytaniem jest wysokość frontu. Możesz dokonać ogromnej zmiany wysokości kokpitu poprzez wybór elementów dystansowych do kierownicy, mostka i rury sterowej. Parametr stack daje punkt wyjścia – jak wysoka jest sama rama. Jest on mierzony od mufy suportu, biegnąc pionowo do górnej części główki ramy. Daje to wysokość kierownicy zależną od tego, gdzie znajdują się twoje stopy. W przeszłości ludzie zazwyczaj używali długości główki ramy, ale wymagało to obliczenia wysokości w stosunku do mufy suportu i jak ostry jest kąt główki. Stack to znacznie prostszy pomiar, który bierze to wszystko pod uwagę.
Czy stack zmienia się w zależności od stylu jazdy na rowerze górskim?
Rowery przełajowe, takie jak zwycięski model wyścigu Pucharu Świata Lux, będą miały zwykle niższy reach. Dla rozmiaru M parametr reach wynosi 582 mm, co jest uważane za niskie. Dzieje się tak, ponieważ kolarze XC często lubią niską kierownicę na podjazdach, ponieważ obniżenie ciężaru sprawia, że przednie koło jest na ziemi, co umożliwia pełny atak. Z drugiej strony, rower freeride, taki jak Torque, ma reach 632 mm, dzięki czemu będziesz czuć się pewnie zjeżdżając w stromym terenie. Rower szlakowy, taki jak Neuron, ma stack 614 mm dla rozmiaru M, który jest czymś pomiędzy, co pomoże ci w pełni wykorzystać całą jazdę.
Jak kąt główki wpływa na sposób kierowania rowerem?
Kąt główki mówi o tym, jak będzie zachowywał się układ kierowniczy roweru. Rura podsiodłowa, reach i stack zapewniają podstawowe dopasowanie roweru, a kąt główki to miejsce, w którym zaczynamy przyglądać się parametrom wydajności, a nie dopasowania.
Co oznacza kąt płaski i ostry?
Jeśli porównasz model Lux i nasz zwycięski rower zjazdowy z Pucharu Świata, Sender, różnice są wyraźnie widoczne. Lux ma kąt główki 68,5 stopnia, co uważa się za dość ostry. W przypadku jazdy XC, gdzie podjazdy są znacznie ważniejsze, bardziej ostry kąt główki zapewnia szybsze sterowanie przy niskich prędkościach. Ich kompromisem jest to, że kiedy prędkości stają się szybsze, rower będzie budził mniej zaufania.
Sender jest przeznaczony wyłącznie do zjazdów tak szybko, jak to możliwe, więc ma kąt główki 63 stopni, który opisalibyśmy jako płaski. Dzięki temu układ kierowniczy jest wolniejszy i czujesz się pewniej. Płaski kąt główki również sprawi, że przód roweru będzie dłuższy, co pomoże zachować stabilność. I odwrotnie, jeśli spróbujesz wjechać na modelu Sender pod górę, okaże się, że układ kierowniczy jest powolny i czujesz się niezbyt pewnie, a pokonywanie ciasnych przeszkód byłoby trudne.
Jaki kąt główki powinien mieć rower trailowy?
Pomiędzy tymi dwoma skrajnościami kąt główki może wskazywać na subtelne różnice w podejściu między rowerami. Mimo, iż Spectral i Neuron to rowery trailowe, jeśli spojrzymy na kąty główki, zauważymy różnice między nimi. W modelu Neuron to kąt 67 stopni, czyli o podobnej wartości, co w modelu Lux, co pokazuje, że jest przeznaczony dla rowerzysty, który woli jeździć w stylu przełajowym. Jeśli wolisz skupić się na zjazdach, Spectral znajduje się tylko o jeden stopień niżej od Sendera, z kątem główki równym 64 stopnie.
Czy potrzebuję krótszej czy dłuższej rurki łańcuchowej?
Długość rurki łańcuchowej odgrywa ogromną rolę w określaniu stabilności twojego roweru. Chociaż niestabilność może brzmieć źle, kluczowe znaczenie ma prowadzenie roweru. Całkowicie stabilny rower to jak próba prowadzenia pociągu towarowego – nie byłbyś w stanie na nim jeździć, ponieważ byłby zbyt stabilny. Potrzebujesz więc pewnego poziomu niestabilności, ale pytanie brzmi: jakiego?
Podstawowa zasada jest taka: krótsza rurka łańcuchowa oznacza, że rower będzie łatwiej poruszać się po szlaku, a dłuższa rurka łańcuchowa oznacza, że rower będzie bardziej stabilny i trudniejszy do jazdy. Wielu rowerzystów woli krótszą rurkę łańcuchową, ponieważ takimi rowerami łatwiej manewrować, podczas gdy rower z dłuższymi rurkami łańcuchowymi będzie cięższy do jazdy w ten sam sposób. Jeśli jednak zależy ci głównie na prędkości zjazdowej, możesz wybrać dłuższą rurkę łańcuchową.
Które rowery mają krótsze lub dłuższe rurki łańcuchowe?
Rower wyścigowy, taki jak Sender, koncentruje się wyłącznie na prędkości zjazdowej, więc ma dłuższą rurkę łańcuchową 445 mm. Zawodnicy XC zazwyczaj preferują krótkie rurki łańcuchowe, nie tylko w celu szybszego prowadzenia, ale uważają, że krótsza rurka jest sztywniejsza i bardziej wydajna, więc Lux ma rurki łańcuchowe o długości 432 mm.
W niektórych naszych rowerach dostosowaliśmy długość rurki łańcuchowej do konkretnego stylu jazdy. Na przykład Spectral jest oferowany w trzech wersjach – 29, 27,5 i w konfiguracji mullet. Wersja 29” ma 29-calowe koła z przodu i z tyłu, które zapewniają wszechstronne możliwości, a wersje w konfiguracji mullet i 27,5 mają mniejsze koła dla rowerzystów, którzy chcą bawić się na szlaku. Aby to odzwierciedlić, wersja 29 ma bardziej stabilną rurkę łańcuchową 437 mm, podczas gdy wersje 27,5 i mullet mają krótsze rurki łańcuchowe 432 mm, aby dopasować się do bardziej skoncentrowanego na zjazdach stylu jazdy.
Dlaczego długość rurki łańcuchowej w rowerach eMTB jest tak różna?
Elektryczne rowery górskie mają zwykle nieco dłuższe rurki łańcuchowe, ponieważ silnik pozwala na pokonywanie bardziej stromych podjazdów niż w zwykłym rowerze górskim. W przypadku tego rodzaju wspinaczki dłuższa rurka łańcuchowa zapewnia nieco lepszy rozkład masy na tylnym kole i pomaga utrzymać rower pod kontrolą. Z tego powodu zwykły Spectral 29 ma rurkę łańcuchową 437 mm, a Spectral:ON ma rurkę łańcuchową 440 mm.
Czy stromy kąt siodełka jest lepszy?
Kąt siodełka informuje o tym, czy rower jest lepiej dostosowany do bardziej płaskiego czy stromego terenu. Rower ze spłaszczonym kątem rury podsiodłowej zwykle przerzuca ciężar na rower, zmniejszając nacisk na nadgarstki w płaskim terenie. Bardziej stromy kąt rury podsiodłowej popycha rowerzystę do przodu na rowerze, zwiększając nacisk na nadgarstki w bardziej płaskim terenie. Jednak gdy szlak skieruje się w górę, będziesz w lepszej pozycji do wspinaczki, ze swoją wagą w centralnej części roweru, co pomoże utrzymać przyczepność.
Jak zmienia się kąt siodełka w zależności od stylu jazdy?
Zwykle oznacza to, że rower taki jak Strive, zaprojektowany do wyścigów enduro, ma bardziej stromy kąt rury podsiodłowej 78 stopni, podczas gdy Lux, który koncentruje się na wyścigach XC, gdzie bardziej prawdopodobne jest, że spędzisz znaczący czas na płaskim terenie, ma płytszy kąt 75 stopni.
Jak to wszystko wygląda w prawdziwym świecie?
Jeśli chcesz wiedzieć, jak to wszystko wygląda na szlaku, możesz odwiedzić jedno z naszych Centrów Testowych. Nasz przyjazny i kompetentny personel z przyjemnością omówi z tobą dopasowanie roweru, a nawet przygotuje cię do jazdy próbnej:
Jeśli nie znajdujesz się w pobliżu żadnego z naszych Centrów Testowych, możesz śledzić nasze media społecznościowe w swoim kraju, aby dowiedzieć się, gdzie i kiedy można nas spotkać na festiwalach rowerowych i kiedy są organizowane pokazy. Nasze zespoły lokalne podróżują po swoich krajach, żebyś nie musiał jechać zbyt daleko, aby przetestować nasze rowery.
Matt Wragg - informacje
Matt Wragg jest niezależnym fotografem, pisarzem i rowerzystą mieszkającym w pobliżu Nicei we Francji. Swój pierwszy poważny rower górski dostał w wieku 14 lat i od tej pory przepadł. Wkrótce rozpoczął serię nieudanych wyścigów XC, prób czasowych, 4X i DH. Po ukończeniu studiów licencjackich na Uniwersytecie w Birmingham w 2004 roku, pełnił rolę konsultanta ds. komunikacji w Birmingham, a następnie w Londynie.
W 2009 roku już wiedział, że próba dopasowania się do prawdziwego świata mu nie wyjdzie, spakował plecak (oraz rower) i wyruszył do Nowej Zelandii na sezon zjazdowy. Od tamtej pory spędził również czas w Kanadzie, Włoszech oraz Francji, polując na szlaki, a także rozwijając karierę jako fotograf rowerowy i pisarz. W 2021 r. rozpoznano u niego autyzm i od tego czasu próbuje się z tym mierzyć. Jego piwniczka rowerowa (tak, to naprawdę piwnica) jest domem dla rowerów, które obejmują rowery freeride i enduro, a także rowery szosowe, szutrowe oraz cargo, a za swój największy sukces zawodowy uważa możliwość jazdy na nich wszystkich.
Odkryj nasze rowery górskie
Czy ten artykuł był pomocny?
Dziękujemy za twoją opinię
-
O autorze
Matt Wragg
Matt Wragg jest niezależnym fotografem, pisarzem i rowerzystą mieszkającym w pobliżu Nicei we Francji. Swój pierwszy poważny rower górski dostał w wieku 14 lat i od tej pory przepadł. Wkrótce rozpoczął serię nieudanych wyścigów XC, prób czasowych, 4X i DH. Po ukończeniu studiów licencjackich na Uniwersytecie w Birmingham w 2004 roku, pełnił rolę konsultanta ds. komunikacji w Birmingham, a następnie w Londynie.