Znalezienie grupy osprzętu MTB odpowiedniej dla twoich potrzeb

Gdy po raz pierwszy usłyszysz termin grupa osprzętu, możesz pomyśleć, że odnosi się on do pojedynczego komponentu. Jednak grupa osprzętu zawiera wiele różnych komponentów, które składają się na układ napędowy twojego roweru. Te części muszą idealnie ze sobą współpracować, aby zapewnić najlepszą możliwą wydajność zmiany przełożeń. Dlatego są one zazwyczaj sprzedawane przez odpowiedniego producenta jako całe grupy osprzętu.

Co zatem należy do grupy osprzętu MTB? Oprócz układu napędowego i elementów zmiany biegów, grupa osprzętu zawiera również hamulce, ponieważ muszą być ze sobą kompatybilne. Dlatego producenci zazwyczaj oferują te komponenty jako kompletny zestaw. Nie oznacza to jednak, że nie można mieszać, dopasowywać ani wymieniać poszczególnych elementów, aby lepiej dopasować je do własnych potrzeb.

Grupa osprzętu w rowerze MTB składa się z układu napędowego i układu hamulcowego, które składają się z różnych komponentów.

Elementy układu napędowego:

• Mechanizm korbowy: składa się z korb, mufy suportu i jednej lub więcej tarcz
• Łańcuch: łączy tarcze z zębatkami na tylnym kole
• Kaseta: Zestaw zębatek lub zębatek zamontowanych na piaście tylnego koła
• Przerzutka tylna: przesuwa łańcuch do różnych zębatek
• Przednia przerzutka: przesuwa łańcuch do różnych tarcz (jeśli masz więcej niż jedną)
• Manetki: uruchamiają przerzutki za pomocą wygiętego przewodu

Elementy hamulca:

• Hamulce: mechaniczne lub hydrauliczne hamulce tarczowe; hamulce obręczowe są używane tylko w prostszych rowerach górskich klasy podstawowej
• Manetki hamulca: do uruchamiania hamulców za pomocą przewodów lub linek hydraulicznych

Wszystkie te elementy są dostępne w różnych wersjach o różnych specyfikacjach. Może to mieć ogromny wpływ na wydajność twojego roweru, a także na cenę.

Ale która grupa osprzętu najlepiej pasuje do twojego stylu jazdy? Wyjaśniamy, jak działa zmiana biegów i jaka jest różnica w poszczególnych częściach.

Nowoczesne rowery górskie są zwykle wyposażone w łańcuchową zmianę przełożeń. Moc jest przekazywana przez łańcuch, który łączy pierścień łańcuchowy na korbie z zębatką na tylnym kole. Jeśli chcesz zmienić bieg na inny, robisz to przy pomocy manetki. Powoduje to pociąganie lub zwalnianie przewodu, który przesuwa przednią lub tylną przerzutkę, co wpycha łańcuch na inny bieg. W rezultacie zmienia się przełożenie między pierścieniem łańcuchowym a zębatką, co sprawia, że jedziesz szybciej lub wolniej.

Największe różnice między grupami osprzętu MTB dotyczą liczby i rozmiaru pierścieni łańcuchowych i zębatek. Określa to liczbę biegów, jak również zakres przełożeń roweru. Najpierw kilka podstaw:

• Niższy współczynnik przełożenia odnosi się do małego pierścienia łańcuchowego z przodu i dużej zębatki z tyłu. Ułatwia to pedałowanie, ale oznacza również pokonywanie mniejszej odległości przy każdym ruchu pedału.
• Aby uzyskać wyższy współczynnik przełożenia, należy sparować duży pierścień łańcuchowy z mniejszą zębatką. Sprawia to, że pedałowanie jest trudniejsze, ale oznacza również, że przy każdym ruchu pedału pokonujesz większą odległość. Dokładna odległość zależy również od rozmiaru kół roweru górskiego.

Korby z trzema zębatkami były kiedyś standardowym wyborem dla rowerów górskich. W dzisiejszych czasach konfiguracja ta jest prawie wyłącznie dostępna w rowerach klasy podstawowej. Wynika to z faktu, że potrójne tarcze zwykle mają wiele prawie identycznych współczynników przełożenia biegów. Na przykład, rower z 27 zębatkami (3 zębatki, 9 zębatek) może zaoferować tylko 18 wyraźnie różnych przełożeń.

Obecnie większość grup osprzętu MTB ma grupy osprzętu z jedną tarczą z przodu i 11 lub 12 biegami z tyłu. Poprawia to wydajność zmiany biegów oraz upraszcza konserwację i naprawy. Niektóre modele mają również dwie tarcze i przednią przerzutkę, podobnie jak większość rowerów szosowych. Ta konfiguracja umożliwia wykonywanie mniejszych kroków między poszczególnymi biegami, ale także zwiększa wagę i złożoność.

Zakres biegów odnosi się do różnicy między najwyższymi a najniższymi przełożeniami w rowerze. Zależy to od rozmiaru tarcz i zębatek. Zakres przełożeń w rzeczywistości ma większy wpływ na wszechstronność i wydajność roweru niż liczba przełożeń. Sprawia to, że jest to ważny czynnik przy porównywaniu różnych grup osprzętu MTB. Znalezienie odpowiedniego zakresu biegów jest kluczem do dopasowania grupy osprzętu do stylu jazdy.

22-rzędowy układ napędowy może mieć taki sam zakres przełożeń, jak 11-rzędowy układ napędowy. Podczas gdy pierwszy oferuje mniejsze skoki między poszczególnymi biegami, co pomaga ww wspinaczce, drugi oferuje większe skoki i może poprawić przyspieszenie.

Im większa zmienność występuje w terenie, tym więcej skorzystasz na szerszym zakresie przełożeń. Pomoże ci to szybciej poruszać się po prostych trasach, a także wspinać się na bardziej strome wzniesienia bez konieczności schodzenia z roweru. Jeśli jeździsz głównie w stromych terenach, obejdziesz się bez wyższych biegów. Jednak niektóre rowery zjazdowe MTB mają również wysokie przełożenia, aby umożliwić rowerzystom przyspieszenie nawet na trudnych zjazdach.

Jeśli szukasz grupy osprzętu MTB, do wyboru masz właściwie jedną z dwóch głównych marek: Shimano i SRAM.

Japoński producent Shimano produkuje prawie każdy komponent rowerowy, o którym można pomyśleć, w szerokim zakresie specyfikacji i jest liderem na rynku w większości segmentów. Pośród grup osprzętu MTB od Shimano znajdzie się coś dla każdego kolarza i na każdy budżet. Od niezawodnych komponentów podstawowych w niezwykle przystępnych cenach po zaawansowaną biżuterię rowerową dla profesjonalistów wyścigowych i wymagających hobbystów. Wiele produktów tej firmy jest kompatybilnych, o ile są zbudowane na taką samą liczbę przełożeń.

Amerykanie w SRAM wyrobili sobie markę dzięki innowacyjnym i zorientowanym na wydajność rozwiązaniom do zmiany przełożeń. Marka odegrała ważną rolę w dopracowaniu korb dwupozycyjnych. Później SRAM była pierwszą marką, która wprowadziła na rynek grupy osprzętu one-by do rowerów górskich, które są nadal jednym z głównych produktów firmy.

Zarówno Shimano, jak i SRAM oferują kompletne grupy osprzętu, a także indywidualne komponenty układu napędowego. W ten sposób zawsze możesz znaleźć idealne rozwiązanie dla swojego roweru górskiego.

Od kilku lat SRAM i Shimano stale ulepszają swoje grupy osprzętu MTB, aby pomóc lepiej znosić trudności związane z kolarstwem terenowym. Na przykład wiele przerzutek rowerów górskich SRAM i Shimano ma tak zwany mechanizm sprzęgłowy, który poprawia napięcie łańcucha. Podczas wyboistych przejażdżek pomaga to zapobiec uderzaniu łańcucha o ramę zbyt mocno, a nawet całkowitemu spadnięciu z zębatki. To nie tylko sprawia, że jazda jest nieco bezpieczniejsza, ale także pomaga wydłużyć żywotność łańcucha.

Wskazówka: Podczas modernizacji komponentów układu napędowego ważne jest, aby zapewnić kompatybilność wolnobiegu, ponieważ różni producenci stosują konkurencyjne standardy. Shimano wykorzystuje standard Hyperglide dla kaset 8- do 11-biegowych oraz standard Micro-Spline dla kaset 12-biegowych. SRAM wykorzystuje standardy XD i XDR. Wolnobieg musi pasować zarówno do tylnej piasty, jak i do kasety. Oznacza to, że podczas modernizacji innych komponentów układu napędowego może być również konieczna zmiana korpusu wolnobiegu.

Jakie są grupy osprzętu MTB?

Jak być może już zauważyliście, istnieje ogromny wybór różnych grup osprzętu i komponentów układu napędowego. To, czy wybierzesz SRAM, czy Shimano, zależy od twoich oczekiwań w zakresie wydajności, stylu jazdy i oczywiście osobistych preferencji. Zarówno SRAM, jak i Shimano oferują szeroki zakres poziomów jakości dla różnych budżetów.

Jedną z podstawowych funkcji jest to, czy grupa osprzętu MTB działa mechanicznie, czy elektronicznie. W przypadku wypróbowanych i przetestowanych typów mechanicznych grup osprzętu przerzutka lub przerzutki są uruchamiane za pomocą wygiętych przewodów. W przypadku grup osprzętu elektronicznego odbywa się to za pomocą sygnałów elektronicznych – a najnowsze grupy osprzętu SRAM są nawet bezprzewodowe.

Elektroniczna zmiana biegów zapewnia niezrównaną precyzję i jest niezwykle wygodna w użyciu. Mechaniczne grupy osprzętu są łatwiejsze w montażu i konserwacji oraz tańsze.

Grupy osprzętu można również kategoryzować na podstawie rodzaju używanej dźwigni. Shimano wykorzystuje głównie manetki Rapid Fire, które składają się z dwóch oddzielnych dźwigni dla kciuka i palca wskazującego. Manetki SRAM są dostępne w konfiguracjach Grip Shift i z wyzwalaczem kciukowym.

Obaj producenci oferują solidne i niezawodne podstawowe grupy osprzętu, a także wysoce wyspecjalizowane modele profesjonalne. Aby pomóc ci zrozumieć, jak duże mogą być różnice między grupami osprzętu każdej marki, przyjrzyjmy się szczegółowo asortymentom Shimano i SRAM.

Jest to lista wszystkich grup osprzętu Shimano, które nadają się do rowerów górskich lub które zostały opracowane z myślą o konkretnych dyscyplinach MTB.

• Tourney: To najbardziej przystępna cenowo grupa osprzętu Shimano. Możesz ją znaleźć w rowerach górskich dla dzieci, rowerach casualowych i podstawowych rowerach cross-country. Zwykle jest wyposażona w przełożenia 3x7 i manetki typu Grip-Shift.
• Altus: Jest to kolejna podstawowa grupa osprzętu wykorzystująca głównie elementy plastikowe i stalowe. Jednak grupy osprzętu Altus mają manetki Rapid Fire i przełożenia 3x7, 3x8, a nawet 3x9.
• Acera: Ta grupa osprzętu Shimano nadal należy do kategorii dla początkujących, ale oferuje przełożenia 3x8 lub 3x9 i aluminiowe komponenty, które zmniejszają wagę.
• Alivio: Najwyższej klasy grupa osprzętu Shimano do codziennej jazdy na rowerze jest przeznaczona do użytku w terenie. Ma przełożenia 3x9 z bardziej wydajnymi przełożeniami i jest głównie używana w podstawowych rowerach górskich.
• Deore: Jest to najniższy poziom grup osprzętu Shimano dostosowanych do MTB, wyposażonych w technologię sprzęgła poprawiającą napięcie łańcucha w trudnym terenie. Dostępne są wersje 2-by i 3-by z kasetami 9- lub 10-biegowymi. Chociaż jest to podstawowa grupa osprzętu, Deore może być świetnym wyborem, nawet gdy rozpoczynasz bardziej ambitną jazdę.
• SLX: Shimano SLX oferuje doskonałą wartość, jeśli szukasz wysokiej klasy funkcji w przystępnej cenie. Jej jedyne wady w porównaniu do najwyższej klasy grup osprzętu to waga i nieco wolniejsza zmiana biegów, ale jest równie niezawodna, co czyni ją idealną grupą osprzętu dla szerokiej gamy rowerów trailowych. SLX jest dostępna w konfiguracjach 1-by i 2-by z kasetami 11- i 12-biegowymi.
• XT: XT oznacza wejście do wysokiej klasy grupy osprzętu MTB Shimano. Grupy osprzętu XT mają jedną lub dwie tarcze oraz 11- lub 12-biegową kasetę. Znajdująca się tuż poniżej najwyższej klasy grup osprzętu, jest ona doskonałym wyborem dla rowerzystów górskich poszukujących wysokiej jakości w konkurencyjnej cenie.
• XTR: XTR to obecnie najwyższej klasy grupa osprzętu MTB Shimano. Oprócz aluminium, jej elementy są wykonane z wysokiej jakości materiałów, takich jak tytan i włókno węglowe. W zależności od preferencji można połączyć kasetę 12-biegową z mechanizmem korbowym 1-by lub 2-by.
• XT Di2 / XTR Di2: Są to elektroniczne warianty grup osprzętu Shimano XT i XTR. Elektroniczna zmiana biegów dodaje nieco wagi, ale jest niezwykle wygodna i mniej podatna na zabrudzenia i zużycie.
• Zee i Saint: Są to dwie grupy osprzętu Shimano 1x10 stworzone do zjazdów. Zee wyznacza poziom podstawowy dla amatorów zjazdów, podczas gdy Saint jest zjazdowym odpowiednikiem XTR, który jest preferowany przez profesjonalistów.

SRAM specjalizuje się w grupach osprzętu MTB z mechanizmami korbowymi z pojedynczymi zębatkami. SRAM była nie tylko pierwszą marką, która wdrożyła to rozwiązanie dla rowerów górskich, ale również koncentruje wszystkie swoje działania badawczo-rozwojowe na innowacjach w tym obszarze. Dlatego SRAM oferuje grupy osprzętu o szerokim zakresie poziomów jakości.

• NX: NX to podstawowa grupa osprzętu SRAM 1-by i obecnie najtańszy układ napędowy tego typu na rynku. Zwykle posiada 11-biegową kasetę, która dzięki szerokiemu zakresowi przełożeń nadaje się do wielu różnych terenów i stylów jazdy.
• GX: GX to niezwykle wszechstronna grupa osprzętu MTB, którą można precyzyjnie dostosować do różnych stylów jazdy. Jest dostępna w konfiguracjach 1x7, 1x11, 2x10 i 2x11, w wersji 1x7, stworzonej specjalnie dla rowerów zjazdowych.
• X1: Ta grupa osprzętu przez długi czas była idealnym wyborem dla hobbystycznych użytkowników rowerów górskich. Znajduje się tuż poniżej wysokiej klasy grup osprzętu, jest lżejsza i oferuje szybszą zmianę biegów niż seria SRAM GX.
• X01: Ta grupa osprzętu jest ofertą premium SRAM dla rowerów górskich. Rowery trailowe i enduro zazwyczaj mają konfigurację 1x11, podczas gdy wersje 7- i 10-rzędowe są przeznaczone głównie dla rowerzystów zjazdowych.
• XX1: Ta grupa osprzętu jest bardzo podobna do SRAM X01. Jej niższa waga i nieco bardziej wydajna zmiana biegów sprawiają, że jest to popularny wybór dla rowerów cross-country.
• NX Eagle, GX Eagle, X01 Eagle, XX1 Eagle: Eagle oznacza najlepsze grupy osprzętu SRAM na każdym poziomie. Materiały i specyfikacje są zgodne z odpowiednimi grupami osprzętu NX, GX, X01 i XX1. Jednak seria Eagle ma 12-rzędowe przełożenia, w tym zwiększone zakresy biegów dla jeszcze lepszych osiągów.
• X01 Eagle AXS / XX1 Eagle AXS: Wraz z tymi grupami osprzętu firma SRAM wprowadziła pierwszą na rynku technologię bezprzewodowej zmiany przełożeń dla rowerów górskich. Opatentowana technologia eTap AXS jest również używana do sterowania innymi komponentami, takimi jak sztyce teleskopowe.
• EX 1: Firma SRAM opracowała grupę osprzętu EX1 specjalnie dla rowerów E-MTB. Średnia grupa osprzętu 1x8 idealnie nadaje się do jazdy na szlakach i w terenie na elektrycznych rowerach górskich.

Widać, że SRAM oferuje ogromny wybór układów napędowych, które można nawet mieszać i dopasowywać dzięki doskonałej kompatybilności. Ta amerykańska marka oferuje również klasyczne grupy osprzętu MTB z dwiema lub trzema zębatkami. Zazwyczaj można je znaleźć w rowerach górskich klasy niższej i średniej.

• X5: Najtańsze grupy osprzętu dla początkujących z 2 lub 3 zębatkami i kasetami 9- lub 10-biegowymi oferują możliwość dostosowania do różnych stylów jazdy.
• X7: To najniższa grupa osprzętu MTB SRAM z technologią sprzęgła. Dzięki przełożeniu 2x10 jest to solidny wybór dla rowerów szlakowych.
• X9: Ten układ napędowy jest porównywalny z Shimano SLX i reprezentuje podejście SRAM do niezawodnej grupy osprzętu MTB do użytku sportowego. Dzięki przełożeniu 2x10 i lżejszym materiałom ta grupa osprzętu jest popularnym wyborem wśród zwykłych rowerzystów, ale zaczyna spadać za grupy NX i GX.
• X0: Ta grupa osprzętu SRAM nie jest już dostępna w nowych rowerach górskich. Jednak przez długi czas była znana jako niezawodny, uniwersalny układ napędowy z szerokim wyborem rozmiarów tarcz oraz kaset dla różnych stylów i preferencji jazdy.
• XX: Ta lekka grupa osprzętu 2x10 była najlepszym wyborem do wyścigów przełajowych. W dzisiejszych czasach nowsze grupy osprzętu SRAM MTB zajęły jej miejsce.

Jeśli szukasz MTB swoich marzeń, zapoznaj się z naszym przewodnikiem dla kupujących: Który rower górski jest dla mnie odpowiedni?