Triatlonfiets versus wegfiets: de keuze ontleed

Of je nu traint voor je eerste triatlon of de datum van Ironman Kona in je agenda hebt staan, je wil snelheid. Een van de moeilijkste beslissingen voor opkomende triatleten is de keuze tussen een standaard racefiets of een aerodynamisch, triatlonspecifiek model. Is het kopen van nog een fiets de moeite waard?  

Een triatlonfiets (een iets gewijzigde versie van een tijdritfiets die je vaak ziet in een professionele wielerwedstrijd) is ontworpen voor één ding: zo snel mogelijk gaan. Alles – van het stuur tot de buisvormen tot je positie – is ontworpen voor aerodynamisch voordeel. (Er is een reden waarom de ingenieurs van Canyon zoveel tijd doorbrengen in de windtunnel.) 

Omgekeerd is een gewone wegfiets veelzijdiger, comfortabeler, beter voor beklimmingen en gemakkelijker te hanteren. Ze zijn snel – maar net niet zo snel als een triatlonfiets – en geweldig om veel kilometers te maken tijdens de training of om gewoon met vrienden te fietsen. 

Heb je wel eens nagedacht over de verschillen tussen triatlonfietsen en wegfietsen? Wat bepaalt hun unieke kenmerken en functionaliteiten? Laten we eens kijken naar de onderscheidende kenmerken van deze twee fietsen.

De geometrie van een triatlonfietsframe verschilt van een standaard wegfiets. Door de steilere zitbuishoek op een triatlonfiets is het zadel bijna recht boven de trapas geplaatst. Dat en de kortere wielbasis zorgen ervoor de triatleet verder voorwaarts gepositioneerd is dan een renner op een standaard wegfiets. Die positionering zet je bovenbeenspieren meer aan het werk en helpt de belasting op je hamstrings te verminderen, zodat je benen frisser zijn tijdens het hardloopsegment. Maar omdat het zwaartepunt wordt veranderd, kunnen bochten en afdalingen op een triatlonfiets lastiger zijn. 

Triatlonfietsbuizen zijn meestal hoekiger, waarbij de nieuwste modellen voorzien zijn van interne kabelgeleiding en geïntegreerde ruimte voor hydratatie en hulpmiddelen. Dit is allemaal ontworpen om onnodige weerstand te elimineren. De voorvork op de Speedmax is speciaal ontworpen om de schijfremklauwen tegen de wind te beschermen, wat de turbulentie verder vermindert. 

Wegfietsen hebben een krom stuur, waarbij de berijder de handen op de bovenkant en de remgrepen kan laten rusten voor een meer ontspannen houding of in de beugel kan steken voor een agressievere positie. Zowel de shifters als de remhendels zijn binnen handbereik. Vanwege de manier waarop je handen en lichaam gepositioneerd zijn, is het hanteren van de fiets relatief een fluitje van een cent, maar die meer rechtopzittende positie levert ook meer weerstand op, wat uiteindelijk een iets langzamere rit betekent. 

Triatlonfietsen hebben speciaal stuur dat de rijder dwingt om laag en voorover te zitten, met een smaller profiel. Doorgaans is dit niet erg comfortabel voor lange afstanden – zoals een Ironman-fietssegment van 112 mijl (180 km) – maar de Speedmax cockpit heeft 110 mm verstelbaarheid waarmee je je positionering gemakkelijker kunt aanpassen. Hoewel je in die aeropositie met één vingerbeweging kunt schakelen, moeten je handen bij het remmen naar het buitenste stuur. Hoewel de Speedmax responsiever is dan veel andere fietsen in zijn klasse, is die niet optimaal voor plotselinge remacties en agressief bochtenwerk. 

De onderdelen zijn op vergelijkbaar geprijsde weg- en triatlonfietsen grofweg dezelfde, hoewel ze iets kunnen worden aangepast om aerodynamischer te zijn. De meest serieuze triatleten kiezen wielen zoals de Zipp 858s (standaard op de Speedmax CFR eTap) met diepere, aerodynamischere velgen die door de wind klieven. Deze diepe wielvelgen maken het stuurgedrag bij zijwind moeilijker, dus je ziet ze niet vaak op standaard wegfietsen. 

De meeste triatleten beginnen op de fiets die toevallig in de garage staat. Als je bij een sprinttriatlon naar het wisselgebied kijkt, zul je waarschijnlijk een gelijk aantal of meer racefietsen zien dan specifieke triatlonmodellen. (Je zult waarschijnlijk ook nogal wat debutanten met oude mountainbikes zien!) 

Als je momenteel geen fiets bezit, wil je misschien niet direct op een triatlonfiets springen. Nieuwe triatleten vinden een standaard wegfiets meestal vergevingsgezinder, wat betreft zowel besturing als lichaamspositionering. Sporters die relatief onervaren zijn op de fiets moeten tijd op de fiets doorbrengen en comfortabel raken met een standaardfiets voordat de upgrade naar een triatlonfiets plaatsvindt. 

Een wegfiets zoals de Canyon Aeroad kan een goede overstap zijn van een gewone racefiets naar een triatlonspecifiek model, met meerdere aerovoordelen en tegelijkertijd de gebruikseigenschappen van een meer standaard racefiets. 

Naarmate je serieuzer begint te concurreren, ga je waarschijnlijk op zoek naar manieren om je tijd te verbeteren. Hoe sneller je bent, hoe meer de aerodynamica een rol gaan spelen. Volgens tests uitgevoerd door het YouTube-kanaal van het Global Triathlon Network bespaart een atleet 37-49 watt bij het trappen op 30 km/u (18,5 km) en maar liefst 114-150 watt bij het trappen op 45 km/u (28 km) dankzij het aerodynamische ontwerp van de fiets en je lichaamspositie. Op de meeste parcoursen haalt een triatlonfiets seconden of zelfs minuten van je fietssplit af, waardoor het een van de gemakkelijkste manieren is om met weinig of geen extra inspanning tijd te winnen.

Ten eerste: je hoeft niet per se te kiezen. Als je budget en garage het toelaten, is er niets mis met het bezitten van zowel een wegfiets als een triatlonfiets; verschillende gereedschappen voor verschillende taken, tenslotte. Probeer indien mogelijk beide fietsen bij een Canyon Experience-partner of tijdens een 30 dagen durende thuistest. 

Maar als je portemonnee of de belangrijkste persoon in je leven bezwaar heeft tegen twee fietsen, overweeg dan het volgende.

Kies een wegfiets als: 

• je slechts af en toe triatlons doet en het niet echt uitmaakt waar in de uitslag je terechtkomt. 
• je kameraadschap waardeert en graag met anderen fietst. 
• je budget of ruimte beperkt is tot één fiets. 
• je geniet van heuvelachtige of technische wegen. 

Kies een triatlonfiets als: 

• je regelmatig triatlons doet. 
• je fietstijden je van het podium houden in je leeftijdsgroep. 
• je bent van plan om na aankoop een bikefitting te doen. 

Zoals veel tevreden Speedmax-eigenaren bevestigen, was het kopen van de triatlonfiets geen vereiste om concurrerend te zijn, maar in de meeste opzichten – van extra comfort tot extra snelheid – maakt het de algehele ervaring beter.  

Als je de doos voor het eerst opent, heb je niet alleen een nieuwe fiets, maar betreed je ook een wereld van nieuwe mogelijkheden. Wie weet waar die nieuwe fiets je zal brengen? Misschien een nieuw persoonlijk record bij je volgende race of zelfs de hoogste trede van het podium? Er is maar één manier om dat uit te vinden.